هر آنچه لازم است در مورد عزت نفس بدانید!
عزت نفس چیست؟
عزت نفس، نگاه شما به خودتان و توانایی‌هایتان بدون توجه به افراد دیگر است. در واقع عزت نفس تعریف شخصی شما از وجودتان است و این که دیگران چه فکری در مورد شما میکنند در تعریف عزت نفس جایی ندارد.
برای مثال شرایطی را تصور کنید که شما درمورد خودتان حس مثبتی دارید اما دیگران نظر مثبتی در رابطه با شما ندارند. در این حالت شما با وجود نگاه منفی دیگران عزت نفس خوبی دارید.
برای درک بیشتر بیایید برعکس این موضوع را هم بررسی کنیم. شما درمورد خودتان احساس خوبی ندارید و از خودتان خوشتان نمیاید درحالی که دیگر افراد دنیا نسبت به شما و توانایی هایتان نگاه مثبتی دارند. در این مورد شما عزت نفس پایینی دارید با این وجود که همه اطرافیان شما به توانایی هایتان ایمان دارند.
شاید درک این موضوع به نظر ساده برسد اما یکی از مشکلات عمده افراد در تشخیص عزت نفس همین است که آن ها تفاوتی بین حس دیگران و خودشان قائل نمی‌شوند.
انواع عزت نفس
در ادامه به انواع عزت نفس اشاره می کنیم.
1.عزت نفس سالم
کسانی که به باور درستی از خود رسیده اند و دچار کمبود و توهم نیستند دارای عزت نفس سالمی می باشند.
2.عزت نفس کاذب
فردی که در ظاهر به نظر میرسد عزت نفس بالایی دارد اما در حقیقت در ذهن خود، تفاوت وجودی و توانایی های خودش را نشناخته و به آن احترام نمیگذارد را کسی میگویند که عزت نفس کاذب دارد. عزت نفس کاذب تنها یک توهم است و همیشه نمیتوان آن را حفظ کرد.
3.عزت نفس پایین
افرادی هستند که خودشان توانایی هایی که دارند را باور ندارند. ممکن است این افراد از نظر عموم جامعه با استعداد و توانمند باشند اما خودشان را باور ندارند.
تفاوت عزت نفس و اعتماد به نفس
خیلی از افراد تفاوت عزت نفس و اعتماد به نفس را نمی‌دانند. درواقع بیشتر افراد فکر میکنند عزت نفس و اعتماد به نفس یکی هستند اما حقیقت این است که این دو با هم تفاوت زیادی دارند.
ممکن است شما در یک سری مکان ها و در رابطه با توانایی های خاصی اعتماد به نفس داشته باشید اما عزت نفس شما در کل زندگی پایین باشد.
منشا عزت نفس کجاست؟
با توجه به این که عزت نفس به دیدگاه شما نسبت به خودتان بستگی دارد؛ میتوان گفت که منشا عزت نفس، افکار ذهن شماست.این به این معنی است که عزت نفس از هیچ چیزی بیرون از مغز شما مثل خانواده، دوستان و موفقیت های فردی، به وجود نمی‌آید.
حتی اگر اطراف شما پر از افراد حمایتگری باشد که هرروز به شما بگویند که شما بزرگترین و با استعداد ترین آدم دنیا هستید؛ ممکن است شما باز هم عزت نفس پایینی داشته باشید.دیگران میتوانند روی افکار شما تاثیر بگذارند اما نمیتوانند منشا عزت نفس باشند.خبر خوب در رابطه با عزت نفس این است که با چند تمرین ساده و مداوم میتوانید نگاهتان به خودتان را تغییر دهید و عزت نفس خود را تقویت کنید.
چه عواملی روی عزت نفس ما تاثیر میگذارد؟
برخلاف منشا عزت نفس که فقط افکار ماست؛ عوامل زیادی میتواند بر روی ذهن و افکار ما تاثیر بگذارند و باعث افزایش عزت نفس یا کاهش آن شوند.
- ژنتیک
- شخصیت
- تجربیات زندگی
- سن
- سلامت
- روابط اجتماعی
- رفتارهای دیگران
- مقایسه خود با دیگران
چگونه عزت نفس داشته باشیم؟
افزایش عزت نفس یک راه اساسی خیلی ساده دارد:
داشتن افکار مثبت به جای افکار منفی
تبدیل افکار منفی به مثبت کمک بزرگی به شما می کند.افکار منفی درباره خودتان را حذف کنید و آن ها را با افکار مثبت درباره خود و توانایی هایتان جایگزین کنید.با این کار شما به طور مداوم عزت نفس خود را افزایش میدهید؛ و افزایش عزت نفس به افزایش اعتماد به نفس شما کمک می کند.
فکر کنید این کار یک نوع بازی است. خودتان را در مثبت ترین شیوه ای که میتوانید تصور کنید و چیزی که میگویید را از ته دل بپذیرید. این روش اگر به طور مداوم انجام شود با سرعت بالایی عزت نفس شما را ترمیم میکند.
برای مثال اگر شما متوجه جمله “من چاقم” در ذهنتان شدید؛ این فکر را با جمله مثبتی مثل “من باید لاغرتر و سالمتر بشم” یا ” من جوری که هستم رو دوست دارم” عوض کنید.
باور مثبت به جای جملات مثبت
چیزی که باید حتما یادتان باشد این است که شما نباید خودتان را برای پذیرش جملات انگیزشی مثبت مجبور کنید. اگر شما فکر کنید که چاق هستید نمیتوانید جمله “من لاغرم” را جایگزین این تفکر کنید. چون شما این جمله را باور ندارید. اما جمله ” من حتما لاغر خواهم شد” برای شما قابل پذیرش و باور است و ذهنتان هم به مرور زمان نظر خودش را درمورد شما تغییر میدهد.
راه های افزایش عزت نفس
در ادامه می خواهیم راهکارهای افزایش عزت نفس را به شما عزیزان آموزش دهیم.
بفهمید در چه چیزی خوب هستید
همه ما در انجام یک سری کارها خوب و در بعضی کارها ضعیف هستیم. چیزهایی که در آن خوب هستید را بنویسید و سعی کنید آن ها را همیشه به یاد داشته باشید.
زمان خالی برای انجام کارهای لذت بخش
با برنامه ریزی و مدیریت زمان برای کارهای لذت بخش وقت بگذارید. انجام کارهای لذت بخش باعث افزایش اعتماد به نفس میشود و کمک میکند نسبت به خودتان دید مثبت پیدا کنید و خودتان را لایق شاد بودن بمانید.
تقویت قدرت نه گفتن
برای خودتان ارزش قائل شوید. شما نباید هرکاری را که دیگران دوست دارند انجام دهید. یاد بگیرید در برابر پیشنهادات و کارهایی که نمیخواهید “نه” بگویید. یادتان باشد که شما وظیفه ندارید همیشه دیگران را راضی نگه دارید.
مهارت جدید یاد بگیرید
یادگیری چیزهای جدید احساس خوبی در شما ایجاد میکند و باعث میشود توانایی‌هایی که دارید را باور کنید. می توانید در انتخاب هدف خود به یادگیری مهارت های جدید فکر کنید و یکی از آنها را مد نظر قرار دهید و برای رسیدن به هدف خود تلاش کنید.
به افکار دیگران راجع به خودتان توجه نکنید
وقتی همیشه نگران افکار دیگران باشید نمیتوانید به خودتان فکر کنید. از همین الان شروع کنید. موقع تصمیم گیری ها به آن چه که خودتان میخواهید توجه کنید نه این که دیگران چه فکری در رابطه با این تصمیم شما میکنند.
درباره آنچه از زندگی میخواهید بنویسید
سعی کنید درباره خودتان، خواسته ها و توانایی هایتان بنویسید. این کار توجه شما را نسبت به شخصیت و وجود منحصر به فردتان بیشتر میکند.
شکست را بپذیرید
این که بعد از هر شکست به خودتان سخت بگیرید تا اندازه ای معمولی است. اما اگر ذهنیت خود را از سرزنشگری به سمتی ببرید که هر شکست را موقعیتی برای یادگیری ببینید میتوانید از پایین رفتن عزت نفس خود جلوگیری کنید. شکست قبل از هر چیزی، نشان دهنده تلاش شماست.
دوستان را با دقت انتخاب کنید
یکی از بزرگترین عواملی که روی افزایش عزت نفس ما تاثیر میگذارد رفتار اطرافیان ماست. سعی کنید دوستانی را انتخاب کنید که به تفاوت های شما احترام میگذارند و شما را برای موفق شدن تشویق میکنند.
چرا افزایش عزت نفس اهمیت دارد؟
چرا باید عزت نفس بالایی داشت؟ چرا باید تلاش کنیم که نگاه خوبی نسبت به خودمان داشته باشیم؟
در جواب این سوال باید گفت که افزایش عزت نفس شما را برای پیشرفت در زندگی کمک میکند؛ اما کمبود عزت نفس شما را به سمت پایین می‌کشاند.در واقع عزت نفس شبیه هوای گرم است که میتواند به بالن زندگی شما در بالا رفتن کمک کند اما اگر آن را نداشته باشید؛ بالن شما به سمت زمین سقوط میکند.
درموردش فکر کنید: با افزایش عزت نفس بالایی، ارتباط گرفتن با افراد برای شما راحت تر است. و به طور طبیعی میتوانید خوشحال تر و با اعتماد به نفس تر باشید و به سمت موفقیت حرکت کنید.
برعکس، وقتی عزت نفس پایینی دارید همیشه سرتان پایین است، ارتباط گیری با آدم ها برایتان یک کار سخت است و به طور طبیعی کمتر از بقیه خوشحال هستید. در این حالت شما اعتماد به نفس نخواهید داشت و موفقیت برای شما یک هدف خیلی دور است.
تاثیر عزت نفس بر زندگی
عزت نفس مهم است چون روی تمام تجربیات زندگی شما تاثیر میگذارد. یادتان باشد که در این مسئله هیچ خوب و بدی وجود ندارد فقط این که عزت نفس صحیح و به اندازه شما را به سمت بهتر زندگی کردن میبرد و به شما کمک میکند بهتر از قبل فکر کنید.
اگر چیزی را باور داشته باشیم حتما به آن میرسیم؟
حتما شما هم تا به حال شنیده اید که میگویند اگر به چیزی باور داشته باشیم حتما به آن میرسیم. اما آیا واقعا این جمله انگیزشی درست است؟ حقیقت این است که ما نمیتوانیم فقط با باور داشتن به چیزی آن را واقعی کنیم. اما باور داشتن به خود، راه رسیدن به هدف را هموار میکند.
مطالعات نشان داده اند که داشتن عزت نفس بالا رابطه مستقیمی بر روی حال و کیفیت روابط ما دارد.
عزت نفس و روانشناسی
در دهه های گذشته، عزت نفس یک موضوع مهم برای روانشناسان بوده است و تعداد زیادی از آن ها به بررسی تاثیرات افزایش عزت نفس در زندگی انسان ها پرداخته اند. حتی فروید که به پدر علم روانکاوی معروف است هم در رابطه با آن نظریاتی ارائه داده است.
نظر روانشناسان درمورد رفتار دیگران با ما
برخی از روانشناسان عقیده دارند که رفتار دیگران با ما، افکار ما درمورد خودمان را میسازد و بعضی دیگر از آن ها فکر میکنند این عزت نفس ماست که باعث تغییر رفتار دیگران با ما میشود. نگاهی که در موضوع عزت نفس و روانشناسی طرفدار بیشتری دارد؛ نگاه معتدل است. در نگاه معتدل روانشناسان عقیده دارند که عوامل بیرونی و درونی در طول زندگی، به طور همزمان با هم جلو میروند و روی همدیگر اثر میگذارند.
اثر ژنتیک و شخصیت بر رفتار ما
در ابتدای زندگی عواملی مثل ژنتیک و شخصیت که درونی هستند باعث رفتارهای خاصی در ما میشوند و نوع رفتار پدر و مادر(عامل بیرونی)، بعضی از رفتار ها را خنثی یا تقویت میکند. این شیوه در ادامه زندگی نیز به همین صورت ادامه دارد و هم نگاه ما به خودمان روی رفتار دیگران با ما اثر میگذارد هم رفتار دیگران نظر ما را نسبت به خودمان تغییر میدهد.
کتاب های عزت نفس
اگر می خواهید به افزایش عزت نفس خود در زندگی فردی و اجتماعی کمک کنید پیشنهاد می کنیم کتابهای زیر را بخوانید.
رشد و افزایش عزت نفس اثر متیو مک کی
این کتاب شانزده فصل دارد و هم برا درمانگران این حوزه مفید است و هم برای کسانی که به افزایش عزت نفس خود و دیگران علاقه دارند. مبنای این کتاب بر اساس نظریان شناخت درمانی روانشناسی در این حوزه است و بر روی بازسازی شناختی تاکید دارد. کتاب ” رشد و افزایش عزت نفس” یک منبع مناسب از راهکار های درمان عزت نفس پایین برای هرکسی است.
روانشناسی عزت نفس اثر ناتانیل براندن
خوانندگان این اثر از آن به عنوان یک کتاب فوق العاده که زندگیشان را تغییر داده یاد میکنند. ناتانیل براندن یک روانشناس معروف امریکایی است که شهرت اصلی او به خاطر تحقیقات تخصصی روی روانشناسی عزت نفس بوده است. این کتاب به ریشه ها و علت های کمبود عزت نفس میپردازد و تاثیر عوامل محیطی و درونی را در ایجاد آن بررسی میکند.
کتاب صفر تا صد
صد روز درمان شناختی رفتاری برای اعتماد به نفس و عزت نفس اثر کریستین والدینگ و استفان پالمر نویسندگان کتاب در مقدمه آن نوشته اند: به عنوان دو روانشناس هر روز با كساني سر و كار داريم كه مشكل عزت‌نفس دارند. آنها مشكلات خود را با ما در ميان مي‌گذارند، از افسردگي مزمن تا به هم ريختن زندگي پس از بيكاري، داغ ديدن و ضربه‌هاي رواني ديگر. اما فصل مشترك مشكلات‌شان آن است كه نمي‌توانند بدون كمك گرفتن از متخصص، به آنها رسيدگي كنند چون باور ندارند بتوانند اين كار را انجام دهند. به عنوان دو درمانگر قرار نيست بحران‌هاي شخصي مردم را حل كنيم بلكه مي‌خواهيم عزت‌نفس آنها را طوري بسازيم كه خودشان مشكلات‌شان را حل كنند، حال هر مشكلي با هر شدتي مي‌خواهد باشد.
این کتاب ها به شما کمک می کند تا مشکلات عزت نفس خود را با استفاده از تمرین های مختلف حل کنید و به سمت موفقیت فردی قدم بردارید.
برای ارسال نظر لطفا ابتدا وارد حساب کاربری خود شوید. صفحه ورود و ثبت نام